Luserno(-trouncado)
Medicago truncatula
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Luzerne tronquée.
Descripcioun :Aquelo luserno que s'estiro au sòu vèn bèn dins lis ermas e li camin. Èi coumuno mai pas trop couneigudo estènt proun proche de Medicago littoralis. Se destrìo d'elo qu'a de fru mai gros (4 à 7 mm de diam.), de pecou pu courtet e èi mens peludo. Sus li barrihet i'a de pouncho un pau longo mai que soun pas croucudo, soun un pau pelous mai pas gaire. Regardas peréu que i'ague uno arèsto sus li pecou (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquéu Medicago. Ei poussible que siegue proche de Medicago sativa. Fau saupre que li grano d'aquéu d'aqui soun empouisounanto que caupon de canavarine.
Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Medicago
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mars à jun
Liò : Ermas
- Tepiero seco
- Trepadou
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Medicago truncatula Gaertn., 1791
(= Medicago tribuloides Desr., 1792 )
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753